- Γρίβας, Θεοδωράκης
- (Πρέβεζα 1797 – Μεσολόγγι 1862). Ο πολυκύμαντος βίος του καλύπτει μία πολεμική δράση σε ολόκληρη την περίοδο των αγώνων της ανεξαρτησίας, ενώ η ανάμειξή του στα μετεπαναστατικά κινήματα ήταν πρωταγωνιστική, είτε καταπνίγοντάς τα (π.χ. εξέγερση της Στερεάς, 1836), είτε προκαλώντας τα (1847). Αξιομνημόνευτη είναι η δράση του κατά την περίοδο του Κριμαϊκού πολέμου (1854) στην Ήπειρο, όταν εισέβαλε επικεφαλής σωμάτων Ακαρνάνων. Αποκορύφωση όμως των αγώνων του αποτελεί η εξέγερση της Βόνιτσας (4 Οκτωβρίου 1862), η οποία επέφερε τελικά την εκθρόνιση του Όθωνα. Με την εκδήλωσή της σχημάτισε επαναστατική επιτροπή, έγινε αρχηγός της και προχώρησε στο Αγρίνιο, όπου έμαθε ότι η εξέγερση γενικεύτηκε σε όλη την Ελλάδα και ότι ο Όθων κηρύχθηκε έκπτωτος. Ο Γ. έφτασε στο Μεσολόγγι έτοιμος να βαδίσει εναντίον της Αθήνας. Η προσωρινή κυβέρνηση όμως αγνόησε «τον κυριώτερον και πραγματικόν αρχηγόν» της επανάστασης (Π. Καρολίδης) και έστειλε μόνο μία αντιπροσωπεία στο Μεσολόγγι (23 Οκτωβρίου 1862), για να του επιδώσει επίσημα τον βαθμό του στρατάρχη, αλλά όταν έφτασαν εκεί τον βρήκαν ετοιμοθάνατο.
Το κάστρο του Θεοδωράκη Γρίβα, έξω από τη Βόνιτσα. Αποκορύφωση των αγώνων του για την ανεξαρτησία αποτελεί η εξέγερση της Βόνιτσας (4 Οκτωβρίου 1862), που επέφερε τελικά την εκθρόνιση του Όθωνα.
O εθνικός αγωνιστής Θεοδωράκης Γρίβας.
Dictionary of Greek. 2013.